Kamyon Tasarımı ve Yakıt Tüketimi Optimizasyonu
Lojistik filo firmasında yakıt, genellikle en büyük işletme giderlerinden biridir. Genellikle bir filo yöneticisi olarak sizden yakıt tüketimini azaltma yoluyla, sürekli olarak maliyetleri düşürmeniz istenir. Gerçek şu ki düşük yakıt tüketimi çok kapsamlı bir sürecin sonucudur. Sürüş karakteristiği yanında kamyon tasarımı ile doğrudan ilişkilidir. Ağır ticari araç üreticilerinin tasarımcıları müşteri memnuniyeti için bu hedefe odaklanırlar. Ancak hedef, yalnızca yakıt azaltmaya odaklanma ile sınırlı kalınmamalıdır. Araçtaki üretkenlik ve verimlilik de yakıt ekonomisi kadar önemlidir. Aksi durumunda üretici için düşük güvenilirlik ile pazar kaybı oluşur. Son kullanıcı için ise sık servis bakımları ile artan maliyetler olarak sonuçlanır. Verimlilik ve yakıt ekonomisi optimizasyonunu barındıran bir kamyon tasarımı, genellikle filo işletme maliyetlerinde azalmaya yol açar. Bunu yapabilen araç markaları ise pazarda ayrışarak ön plana çıkar ve pazar paylarını artırırlar. Dolayısı ile bir filo yöneticisi olarak sizden işletmenize en uygun aracı da seçmeniz beklenir.
Doğru bir araç seçimi için işlevsel gereksinimlerinizi anlamakla başlayın. Performans ve işlevsellik arasında ise bir bağ söz konusudur. İşlevsellik için işletmenize özel yük ve yardımcı ekipman gereksinimlerinizi tanımlayın. Performans için ise seyir hızı, rota koşulları ve menzil bilgilerini belirleyin. Ortaya çıkan parametrelere uygun araç seçeneklerini gözden geçirin. Böylece doğru bir seçim ile operasyonel maliyetlerinizin düşmesine katkıda bulunabilirsiniz. Yapılan seçimin belirlediğiniz koşullara uygunluğuna dikkat etmek ise önemlidir. Yanlış uygulamalar aksine maliyeti artırabilirler.
Kamyon Tasarımı için ‘Aerodinami’
Bir örnek üzerinden inceleyelim: Bir tasarımcı, gelişmiş aerodinaminin yakıt tüketimini azaltmaya katkıda bulunduğuna inanabilir, ancak işlevsel ve performans verilerine bakmamıştır. Bu örnekte kamyon, nadiren saatte 100 km’den fazla hızda ilerlemesini gerektiren bir ortamda çalışıyor. Dolayısı ile aerodinamik gövde özelliklerinin bu çalışma koşullarında çok az etkisi olacak, sonuç olarak gereksiz maliyet eklenecektir. Ancak koşullar, yüksek hızda uzun süreli bir sürüş gerektiriyorsa aerodinaminin yakıt tüketimini azaltmaya yardımcı olacağı söylenebilir. Yakıt firmalarının bu yönde çalışmalarını görmek mümkün.
Mekanik Tasarımda Ana Unsurlar
Yakıt tüketimini düşürme hedefine ulaşmaya yardımcı olacak birkaç seçeneği hızlıca sıralamak mümkün.
1. Hafif gövde bileşenleri
Araç toplam ağırlığı artıkça, hareket için gereken güç ihtiyacı da artacaktır. Eğer ağırlık düşürülebilirse, gereken güç miktarı yani yakıt tüketimi miktarı da düşürülebilir. Gelişen malzeme teknolojileri ile gövde parça ağırlıklarını düşürebilmek, artık üreticiler için kolay erişilebilir bir hedef haline gelmiştir. İlave olarak bazı kompozit malzeme türlerinin sektördeki üretici markalar arasında ortaklaştığı da görülmektedir.
2. Uyumlu güç üretme ve aktarma aksamları
Anahtar kelimenin ‘optimum’ olduğu bu içerikte motor, şanzıman ve son uç konfigürasyonlar gibi bileşenlerin birbiri ile uyumluluğu – yine olabildiğince hafif olmak koşulu ile – güç ve yakıt tüketim dengesi için hayati noktadadır. Bununla birlikte veri girişi yapılabilen kontrol yazılımları ile dengeyi sağlamak üreticiler, servisler ve son kullanıcılar için daha da kolaylaşmış durumda.
3. Yeterli yakıt deposu kapasitesi
Aracın ilerlemesi için gerekli olan yakıt da bir ağırlıktır. Rota ve menzil koşullarınızın gerektirdiğinden fazla yakıtı aracınızda bulundurmanız, daha fazla yakıt tüketeceğiniz anlamına gelir. Bu nedenle tek veya çift depo ile araçlarda yakıt taşıma kapasiteleri değişiklik gösterebilir.
4. Sürüşe yardımcı teknolojik donanımlar
Otomobillerden de aşina olduğumuz bazı önemli teknolojik özellikler artık ağır ticari araçlarda da yaygınlaşıyor. Otomatik motor çalıştırma/durdurma, adaptif hız sabitleyici, hız limitleme gibi güç kontrolünü hassas şekilde yapabilen sürüşe yardımcı sistemler yakıt tüketimine katkı sağlamakta.
